Naar voorbeeld van de marine natuurgebieden in Zeeland, de Grevelingen en Oosterschelde, willen wij in Alphen aan den Rijn het eerste zoetwater natuurgebied in het Groene Hart ontwikkelen. Het is de ambitie om dit natuurgebied aan de noord-oost kant van onze huisplas “de Zegerplas” te realiseren. De Zegerplas in Alphen aan den Rijn is bij uitstek meer en meer geschikt voor het vormen van een onderwater natuurgebied, zoals een recent onderzoek van Universiteit Wageningen aantoont. De plas wordt gekenmerkt door een centrale ligging in het Groene Hart, een steeds beter wordende waterkwaliteit, een gevarieerd onderwater landschap en een aantrekkelijke biodiversiteit.
Om de plas te kunnen ontwikkelen is er een aantal deelprojecten opgezet. Als eerste wordt begonnen met Baseline Zegerplas. In dit project worden observaties gedaan gericht op het in kaart brengen van de waterkwaliteit en biodiversiteit. Ten tweede is er een project ter stimulering van de biodiversiteit, hierbij worden interventies gedaan (bijvoorbeeld het afzinken van een schip) om de biodiversiteit te stimuleren. Tenslotte wordt er voorlichting aan het bredere publiek opgezet. Dit gebeurt nu al o.a. door op scholen wat te vertellen over de plas, maar er zullen ook informatieborden worden geplaatst wat er zoal in de plas te vinden is. Hieronder kunt u meer lezen over wat de projecten inhouden.
Natuurlijk kunnen al deze projecten niet zonder steun worden uitgevoerd. Wij hebben steun gekregen van: Provincie Zuid-Holland, Hoogheemraadschap Rijnland, de gemeente Alphen aan den Rijn, het Prins Bernard Cultuurfonds, het Rabo Rijnstreek Fonds, Groen en Doen, Groene Motor, Ravon, de NOB, Baseline, stichting Annemoon en natuurlijk vele vrijwilligers.
De Zegerplas
Oorspronkelijk was de locatie een veenweidegebied dat doorsneden werd door het veenriviertje de Kromme Aar. In de zeventiger jaren van de vorige eeuw is de Zegerplas ontstaan als zandwinlocatie ten behoeve van de aanleg van nieuwe wijken in Alphen-noord. De plas is circa 70 hectare groot; maximaal 850 m breed (oost-west) en maximaal 1.350 m lang (noord-zuid). Gemiddeld is de plas circa 18 meter diep, met een maximum van 32 meter.
De Zegerplas heeft een aantal pluspunten waardoor het geschikt is als zoetwater natuurgebied:
- Een verbeterende waterkwaliteit o.a. dankzij de luchtmenginstallatie van Rijnland zorgt voor een sterk verbeterd doorzicht, hierdoor is de ecologische potentie sterk toegenomen.
- De plas heeft een gevarieerd onderwater landschap; deze diepe plas doorsnijdt diverse bodemlagen (veen, klei, zand), waardoor er een grote diversiteit in habitats aanwezig is.
- In de plas is reeds een aantrekkelijke biodiversiteit; er zijn al veel verschillende diersoorten te vinden o.a. Snoek, Snoekbaars, Meerval, Karper, Kreeft, Waaierhandkrab, gondels
- Een centrale ligging in het Groene Hart; de Zegerplas is goed bereikbaar voor een groot aantal mensen.
De Zegerplas stond en staat bij veel mensen bekend als het donkere gat waar het zicht slecht is. Vanuit de duikvereniging zijn er een groot aantal observatieduiken gedaan en is geconstateerd dat het zicht sterk verbeterd is tot gemiddeld 3-4 meter. In samenwerking met de Universiteit Wageningen is er onderzoek gedaan naar de gesteldheid van de plas (misschien een link naar een eerder stuk hierover?). Hieruit is geconcludeerd dat het zicht sterk verbeterd was, en dat er nog meer mogelijkheden zijn om de biodiversiteit en waterkwaliteit positief te beinvloeden. Dat was het startpunt voor de projecten hieronder.
